Pamiętaj!
Rozpoczynaj poszukiwania od Katalogu online bibliotek UW

Kartkowy katalog alfabetyczny Gabinetu Starych Druków

Katalog kartkowy Gabinetu Starych Druków zawiera opisy wydawnictw zwartych (książek, druków ulotnych) oraz seryjnych opublikowanych od XVI do końca XVIII wieku. Opisy kalendarzy i czasopism z tego okresu są wykazane w zeskanowanym Katalogu Czasopism; opisy druków z XV wieku (inkunabułów) są dostępne w Katalogu online bibliotek UW.

Katalog druków XVI wieku

Katalog tworzą karty główne i odsyłaczowe ułożone w jednym ciągu wg alfabetu haseł autorskich i tytułowych.

Karty główne zawierają opisy bibliograficzne poszczególnych edycji dzieła. Hasłem autorskim jest nazwisko i imię lub imię (z dopowiedzeniem) głównego lub pierwszego twórcy dzieła, wydawcy w przypadku antologii, promotora dysertacji. Hasło tytułowe druków wydanych anonimowo stanowi tzw. rzeczownik rządzący (nie pierwszy wyraz), a dla ksiąg świętych, druków liturgicznych, anonimów klasycznych - tytuł ujednolicony utworzony zgodnie z obowiązującymi normami. Statuty i prawa miejskie poszczególnych miast, regionów, itp. są skatalogowane pod nazwą miasta, regionu, itp.

Dla haseł autorskich, instytucji (soborów, kolegiów) i tytułów ujednoliconych przyjęto w zasadzie łacińską wersję językową, wyjąwszy autorów używających wyłącznie (lub najczęściej) narodowej formy nazwiska. Nazwy miast podane są we współczesnej formie. W hasłach obejmujących dużą liczbę kart (np. BIBLIA) orientację w układzie zapewniają specjalne zastawki (karty rozdzielcze).

Karty odsyłaczowe uwzględniają:

współautorów dzieł, wydawców, tłumaczy, komentatorów, kontynuatorów, autorów dysertacji naukowych skatalogowanych pod promotorem, ilustratorów
osoby, instytucje (państwowe, kościelne, zakonne), nazwy miast przejęte do opisu jeżeli dany druk może być poszukiwany pod tymi nazwami
autorów i tytuły dzieł współwydanych (szczególnie tych, które posiadają własne karty tytułowe)
tytuły dzieł opublikowanych anonimowo, skatalogowanych pod ustalonym autorem
inne formy lub wersje językowe nazwiska autora, współtwórców, osób wymienionych w opisie, pseudonimy, kryptonimy, itp.

Przykładowe hasła główne:
GLOGOVIENSIS Ioannes; HOSIUS Stanislaus; IOANNES VI, Cantacuzenus Paleologus, imper. Byzantiae; MATTHIAS de Miechów; KOPERNIK Mikołaj; SIGISMUNDUS III Vasa, rex Poloniae; AUCTORES HISTORIAE ECCLESIASTICAE; CONCILIUM TRIDENTINUM; COLLEGIUM Conimbricense Societatis Iesu; CORPUS IURIS CIVILIS; DE IMITATIONE CHRISTI; FORMULARIUM; FORCALQUIER (provincia) - Statuta; GERMANIA - Ordnungen.

Szeregowanie kart w katalogu

Przy szeregowaniu haseł obowiązuje porządek alfabetu łacińskiego. Nie uwzględnia się polskich znaków diakrytycznych (np.: LASCOVIUS Petrus; ŁASICKI Jan; LASCIUS Christoph; ŁASKI Jan, sen.) rozróżnienia liter I, J, V, W ani znaków stosowanych w obcych językach (np. ê-e, ô-o); umlauty języka niemieckiego szeregowane są jako podwójne litery (ä = ae, ü = ue, itp.).

Hasła tytułowe dzieł opublikowanych w alfabetach innych niż łaciński (cyrylicki, grecki, hebrajski) są transliterowane i zapisywane literami łacińskimi.

Hasła autorskie:

przy identycznych nazwiskach o kolejności decydują imiona, np.: KOCHANOWSKI JAN; KOCHANOWSKI Mikołaj; PICUS Ioannes de Mirandula; PICUS Ioannes Franciscus de Mirandula.
przy identycznych nazwiskach i imionach decydują dopowiedzenia: np. CAMERARIUS Ioachimus, sen.; CAMERARIUS Ioachimus, iun.; FABER Iacobus Molinensis; FABER Iacobus Stapulensis.
kiedy hasłem jest tylko imię decyduje kolejność:

GREGORIUS Baeticus, ep. Heliberitanae, s.; GREGORIUS Nazianzenus, s.; GREGORIUS Turonensis, s.

GREGORIUS I Magnus, papa, s.; GREGORIUS IX, papa.; GREGORIUS XIV, papa.

HENRICUS VIII, rex Angliae; HENRICUS II, rex Galliae

FRANCISCUS Cordubensis, FRANCISCUS a Victoria

GREGORIUS Franciscus; GREGORIUS Petrus

nazwiska złożone z rodzajnikami, przyimkami, ze zrostami rodzajników, ze stałymi przydawkami i przedrostkami traktowane są jako jednowyrazowe, np.: DUARENUS Franciscus; DU BELLAY Martin; DUBRAVIUS Ioannes; FESTUS Sextus Pomponius; FEU-ARDENTIUS Franciscus; FEUCHT Jakob.

Szeregowanie kart w obrębie dzieł jednego autora

odsyłacze wg alfabetu haseł, do których odsyłają
edycje dzieł wszystkich (Opera omnia) w porządku: język oryginału, tłumaczenia (wg alfabetu łacińskiej nazwy języka), chronologia wydań; w przypadku tej samej daty wydania decyduje miejce publikacji; wariantowe odbicia uporządkowano wg kolejności liter alfabetu, np. War. A, War. B, War. C.
zbiory kilku dzieł (Opera selecta) wg klucza opisanego powyżej
poszczególne dzieła (samoistne lub współwydane) w porządku alfabetycznym tytułów wg klucza jak wyżej;
dzieła pisane wspólnie z innymi autorami
dzieła przypisywane autorowi; nazwa autora poprzedzona jest określeniem [Pseudo-], np. [Pseudo-] AUGUSTINUS Aurelius, s.; [Pseudo-] CICERO Marcus Tullius.

Hasła tytułowe

Hasła tytułowe poszczególnych typów druków:

na początku odsyłacze wg alfabetu haseł, do których odsyłają, a następnie:
Biblia i inne księgi święte – według kolejności ksiąg; w obrębie jednej księgi w porządku: język oryginału (wielojęzyczne, trzy-dwujęzyczne), wydania łacińskie, tłumaczenia (wg alfabetu łacińskiej nazwy języka), chronologia wydań; w przypadku tej samej daty wydania decyduje miejsce publikacji, np. BIBLIA, Polyglota; BIBLIA – Test. Vetus, Lib. Psalmorum, Lat.; BIBLIA – Test. Vetus, Lib. Psalmorum, Germ; BIBLIA – Test. Vetus, Lib. Psalmorum, Pol.
druki liturgiczne (mszały, brewiarze, agendy, itp.) - według przeznaczenia (ogólne, dla poszczególnych diecezji, zakonne) lub chronologii wydań, np. MISSALE Romanum; MISSALE Gnesnense; MISSALE Cisterciense; KIRCHENORDNUNG (Brandenburgia); KIRCHENORDNUNG (Legnica); KIRCHENORDNUNG (Pfalz).
druki urzędowe (konstytucje), uchwały soborów - według alfabetu dopowiedzeń lub chronologii wydań, np. CONSTITUTIONES; CONSTITUTIONES Societatis Iesu; CONSTITUTIONES Synodales.
dzieła o nieoznaczonym autorstwie (lub odsyłacze od tytułów) – według alfabetu tzw. rzeczownika rządzącego podanego w formie współczesnej, np. KOPIE : Copey eines Schreiben...; KRIEGSHAENDEL: Ungerischr und Sibenburgischer Kriegshändel ...; FURTKA: Fortka niebieska, to iest dzielne ćwiczenia zywota duchownego; GEGENBERICHT: Wahrhaffter und gründtlicher Gegenbericht

Sygnatury

Na każdej karcie katalogowej (głównej i odsyłaczowej) podane są sygnatury wszystkich posiadanych egzemplarzy. Towarzyszący sygnaturze skrót "adl." (adligatus) oznacza, iż egzemplarz jest współoprawny z innymi w tzw. klocku introligatorskim. Cyfry umieszczone w nawiasach kwadratowych po sygnaturze oznaczają numer tomu lub części. Sygnatury rozpoczynające się od nazwy Gabinetu lub Instytutu/Wydziału dotyczą egzemplarzy pochodzących ze zbioru danej jednostki uniwersyteckiej.

Przykładowe sygnatury:

Sd. 608.126
Sd. 612.146 adl.
Sd. 614.2356 [1-2]
Sd.618.2345 [2]
Gabinet Rycin 303/a adl.
Inst. Filologii Klas. 2474.
Wydz. Biologii TWN 25449

KATALOG DRUKÓW XVII-XVIII wieku

Katalog tworzą karty główne i odsyłaczowe ułożone w jednym ciągu wg alfabetu haseł autorskich i tytułowych.

Karty główne zawierają opisy bibliograficzne poszczególnych edycji dzieła. Hasłem autorskim jest nazwisko i imię lub imię (z dopowiedzeniem) głównego lub pierwszego twórcy dzieła, wydawcy w przypadku antologii, promotora dysertacji. Hasło tytułowe druków wydanych anonimowo stanowi pierwszy wyraz lub tzw. rzeczownik rządzący (np. dla druków urzędowych hasło: Ordnung - Wrocław), a dla ksiąg świętych, druków liturgicznych, anonimów klasycznych - tytuł ujednolicony utworzony zgodnie z obowiązującymi normami.

Hasła autorskie podano w językach narodowych, wyjąwszy autorów używających wyłącznie (lub najczęściej) narodowej lub łacińskiej formy nazwiska (np. IOANNES a Jesu Maria, karmelita); nazwy świętych, papieży, panujących, a także zakonów, miast – po polsku (np. JAN Kanty, św.; JAN III Sobieski, król polski; JAN WILHELM, palatyn reński; PIJARZY - konwikt warszawski). Formy łacińskie obowiązują dla haseł druków liturgicznych (BIBLIA, MISSALE, itp.).

W hasłach obejmujących duża liczbę kart (np. BIBLIA, BREVIARIUM, GESANGBUCH, JAN, itp.) orientację w układzie zapewniają specjalne zastawki (karty rozdzielcze).

Karty odsyłaczowe uwzględniają:

współautorów dzieł, wydawców, tłumaczy, komentatorów, kontynuatorów, autorów dysertacji naukowych skatalogowanych pod promotorem, ilustratorów
osoby, instytucje (państwowe, kościelne, zakonne), nazwy miast przejętych do opisu jeżeli dany druk może być poszukiwany pod tymi nazwami (np. adresaci dedykacji, osoby którym druk poświęcono)
autorów i tytuły dzieł współwydanych (szczególnie tych, które posiadają własne karty tytułowe)
tytuły dzieł opublikowanych anonimowo, skatalogowanych pod ustalonym autorem
inne formy lub wersje językowe nazwiska autora, współtwórców, osób wymienionych w opisie, pseudonimy, kryptonimy, itp.

Szeregowanie kart w katalogu

Przy szeregowaniu haseł obowiązuje porządek alfabetu łacińskiego. Nie uwzględnia się polskich znaków diakrytycznych (np.: ŻYDZI, ZYGMUNT I Stary, król polski, ZYGMUNT II August, król polski , ŻYWOTY, ŻYWY, ZYMIŃSKI Łukasz), rozróżnienia liter I, J, V, W ani znaków stosowanych w obcych językach (np. ê-e, ô-o); umlauty języka niemieckiego szeregowane są jako podwójne litery (ä = ae, ü = ue, itp., np.: NŰTZLICHSTE, NUGATE).

Elementem branym pod uwagę przy szeregowaniu haseł jest wyraz, a nie poszczególne litery (np.: O Aeneaszu, O Akademii […] O Związkach, OATES Titus, OB, OBADJA Assur [pseud.]). Zasada ta nie dotyczy kryptonimów szeregowanych na początku danej litery według kolejności alfabetu liter (np. O.D.H. [krypt.], O.S. [krypt.]).

Hasła tytułowe dzieł opublikowanych w alfabetach innych niż łaciński (cyrylicki, grecki, hebrajski) są transliterowane i zapisywane literami łacińskimi.

Hasła autorskie

przy identycznych nazwiskach o kolejności decydują imiona, np.: TWARDOWSKI Ignacy; TWARDOWSKI Kacper; TWARDOWSKI Samuel.
przy identycznych nazwiskach i imionach decydują dopowiedzenia: np. sprawowana funkcja (hetman, prymas), daty życia, np. PONIATOWSKI Stanisław (1676-1762); PONIATOWSKI Stanisław (1754-1833).
kiedy hasłem jest tylko imię decyduje kolejność:

GRZEGORZ Cudotwórca, św.; GRZEGORZ z Nazjanzu, św.; GRZEGORZ z Nysy, św.; GRZEGORZ Oświeciciel, św. bp.

GRZEGORZ I Magnus, papież, św.; GRZEGORZ IX, papież

HENRYK VII, król angielski; HENRYK III, król francuski; HENRYK IV, król francuski; HENRYK IV, król Kastylii

FRANCISZEK de Sales; FRANCISZEK od św. Kazimierza; FRANCISZEK od św. Michała

nazwiska złożone z rodzajnikami, przyimkami, ze zrostami rodzajników, ze stałymi przydawkami i przedrostkami traktowane są jako jednowyrazowe, np.: DE LA CERDA Jose; DELACOUR James; DE LA CROIX Jacques-Vincent.
Nazwiska dwuczłonowe szeregowane są po nazwiskach pojedynczych.

Szeregowanie kart w obrębie dzieł jednego autora:

odsyłacze wg haseł, do których odsyłają
edycje dzieł wszystkich (Opera omnia) w porządku: język oryginału, tłumaczenia (wg alfabetu łacińskiej nazwy języka), chronologia wydań; w przypadku tej samej daty wydania decyduje miejsce publikacji; wariantowe odbicia uporządkowano wg kolejności liter alfabetu, np. War. A, War. B, War. C
zbiory kilku dzieł (Opera selecta) wg klucza opisanego powyżej
poszczególne dzieła (samoistne lub współwydane) w porządku alfabetycznym tytułów wg klucza jak wyżej; tu także włączono w jeden szereg dzieła przypisywane danemu autorowi lub o autorstwie domniemanym, np. [Pseudo-] AUGUSTYN św.; JEZIERSKI Fr. S [aut. domniem.].
dzieła pisane wspólnie z innymi autorami

Hasła tytułowe

na początku odsyłacze wg haseł, do których odsyłają, a następnie:
Biblia i inne księgi święte – według kolejności ksiąg; w obrębie jednej księgi w porządku: język oryginału (wielojęzyczne, trzy-dwujęzyczne), wydania łacińskie, tłumaczenia (wg alfabetu łacińskiej nazwy języka), chronologia wydań; w przypadku tej samej daty wydania decyduje miejsce publikacji, np. BIBLIA, Polyglota; BIBLIA – Test. Vetus, Lib. Psalmorum, Lat.; BIBLIA – Test. Vetus, Lib. Psalmorum, Germ; BIBLIA – Test. Vetus, Lib. Psalmorum, Pol.
druki liturgiczne (mszały, brewiarze, agendy, itp.) - według przeznaczenia (ogólne, dla poszczególnych diecezji, zakonne) lub chronologii wydań, np. MISSALE Defunctorum; MISSALE Romanum; MISSALE Wratislaviense; MISSALE Ord. Praedicatorum; śpiewniki różnych wyznań protestanckich pod hasłem GESANGBUCH z podziałem wg wyznań
druki urzędowe (konstytucje), uchwały soborów - według alfabetu dopowiedzeń lub chronologii np.: KONSTYTUCJE SEJMÓW (wg chronologii sejmów), KONSTYTUCJE STATUTA I PRZYWILEJE (wyd. zbiorowe)
dzieła o nieoznaczonym autorstwie (lub odsyłacze od tytułów) – według alfabetu pierwszego słowa tytułu podanego w formie współczesnej, np. IHRER: Ihrer Churfuerstl. Gnaden zu Mayntz Einzug...; KSIĄDZ: Xsiądz małżonek ...; KTOŚ: Ktoś piszący z Warszawy; NOTWENDIGE: Notwendige Verthaedigung...; NOTWENDIGER : Notwendiger und gründtlicher Gegenbericht...; PIEŚN: Pieśn do Pana Jezusa...; NOWA: Nowa pieśń o Niepokalanym Poczęciu

Sygnatury

Na kartach katalogowych (głównych i odsyłaczowych) podane są sygnatury wszystkich posiadanych egzemplarzy. Towarzyszący sygnaturze skrót "adl." (adligatus) oznacza, iż egzemplarz jest współoprawny z innymi w tzw. klocku introligatorskim. Cyfry umieszczone w nawiasach kwadratowych po sygnaturze oznaczają numer tomu lub części. Sygnatury przekreślone są nieaktualne (przesygnowane na sygnatury nowe). Przy zamawianiu danej publikacji należy podawać wszystkie znaki wchodzące w skład sygnatury gdyż stanowią integralną jej część i pozwalają odnaleźć egzemplarz w magazynie.

Przykładowe sygnatury:

15.2.7.1497 h/2

28.20.4.699/3

146915

17.2.12.16 b adl./1

T. 13.3.14/2

Obce-XVII-4o-16o-2128

4.20.1.394 XVII/IV

~~5.2.3.22~~ Sd. 714.704 (stara sygnatura przekreślona; aktualna sygn.;)